Elektron ədəbiyyat və sənət portalı

sim-sim.az. Stefan Sveyqin "Çarlz Dikkens" essesi

Bölmə: Qüsurlu tərcümələr 15.10.2018

 

 

Sim-sim az.  Stefan Sveyqin “Çarlz Dikkens” essesi

Tərcümə: Misir Məmmədli

 

  1. Onların keçmiş günləri xatırlayarkən hiss etdikləri həsrət dolu hüzndə (?), indi artıq kitab həvəskarları üçün tapılmaz xəzinələrə çevrilən, rəflərdə və şkaflarda saralıb-solan həmin aylıq mavi roman fasikullarını (həcmcə böyük əsərlərin bir hissəsi, xüsusi buraxılışı - tər.) bir vaxtlar dərhal ələ keçirən minlərlə insanın coşğusunu ölçə bilərik (?).

 

  1. Onun şöhrəti bir uçqun kimi əsrin üstünə düşmüşdü (?). Almaniyada da çox tez yayıldı; yüzlərlə, minlərlə fasikul ən qırışmış ürəklərin yarıqlarını belə sevinclə, qəhqəhəylə doldurdu (?);

 

  1. ...lakin bütün bu kitabların içində o vaxtlar olduğu kimi bu gün də həmin o xoşbəxt gülüş, ilk səhifələr çevirən kimi uçmaq üçün gözləyən nəşəli bir quştək (?) yuvasında gözləməkdədir.

 

  1. Londonu sanki bir döyüş uduzulmuş kimi (?) dərin kədər bürümüşdü.

 

  1. Bu gün də üstündən qırx il keçdikdən sonra, oradan minnətdar bir əlin səpdiyi çiçəkləri görmədən keçmək (?) elə də mümkün deyil:

 

  1. Eynilə o vaxtlar olduğu kimi, bu gün də İngiltərə bu adsız yazıçının onun əlinə dünya səviyyəsində, gözlənilməz bir şöhrət hədiyyəsi verdiyi üçün (?), Çarlz Dikkens bütün ingilis dünyasının ən sevilən, ən çox heyranlıq duyulan, ən çox hörmət göstərilən hekayəçisidir.

 

  1. Dahilik və çağı (?) iki ayrı dünya kimidir, hərçənd, bu iki şey öz aralarında işıq və kölgə al-verişi edirlər (?), fərqli yerlərdə gəzişirlər, eyni orbit üstündə qarşılaşırlar, amma əsla birləşmirlər. Burada ulduzlu göy qübbəsinin o nadir anı reallaşmışdı; bir ulduzun kölgəsi digərinin parlaq səthini bir-biri ilə bərabərləşəcək həddə örtmüşdü (?): Dikkens öz daxili məqsədi ilə çağının intellektual ehtiyacını tamamilə ödəyən (?) öz əsrinin tək böyük yazıçısıdır.

 

  1. Yeni üfüqlər açılmış, Amerikada macəralı zənginliklər qazanılmış (?), əzəli düşmən məğlub olmuş, İtaliyadan İntibahın alovları şimalın dumanını qucaqlamağa başlamış (?), tanrı, din neytrallaşdırılmışdı və dünya yeni, canlı dəyərlərlə yenidən doldurulmağa hazır idi (?).

 

  1. Azad dünya vətəndaşlığına duyulan həsrətlə dolu bir neçə aristocrat (?) buna cəhd etdi:

 

  1. Dikkensin ortaya qoyduğu şey yüz illərlə yaşı olan ingilis ənənəsinin təməlləri üzərində möhkəm və etibarlı bir şəkildə dayanır; başını əsla bir qarış yuxarı qaldırmamışdır(?),

 

  1. Dikkens bizim üçün sadəcə fövqəladə bir əsər meydana gətirmişsə və bu dahilik şiddətli deyilsə, bunun səbəbi İngiltərə və onu tutub saxlamış irq deyil, içində yaşadığı günahsız çağdır: İngiltərənin Viktoriya çağıdır (?).

 

  1. Məlum olduğu kimi, Şekspir də bir ingilis çağının poetik ifadəsi üçün ən yüksək imkandır (?):